Προσθετική

Προσθετική
Τι είναι η προσθετική
Η προσθετική είναι ο τομέας της οδοντιατρικής που ασχολείται με την αποκατάσταση των ελλειπόντων δοντιών. Διακρίνεται στην κινητή προσθετική, όταν οι αποκαταστάσεις που κατασκευάζονται μπορούν να αφαιρούνται από το στόμα του ασθενή και στην ακίνητη προσθετικήόταν αυτές συγκολλώνται μόνιμα από τον οδοντίατρο χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα αφαίρεσής τους από τον ασθενή.Έτσι, στην κινητή προσθετική ανήκουν αποκαταστάσεις όπως οι ολικές οδοντοστοιχίες (μασέλες) και οι μερικές οδοντοστοιχίες (μηχανάκια), ενώ στην ακίνητη προσθετική περιλαμβάνονται αποκαταστάσεις, όπως οι στεφάνες (θήκες), οι γέφυρες και οι όψεις.

Τέλος, η προσθετική ασχολείται και με τις αποκαταστάσεις, κινητές ή ακίνητες, οι οποίες στηρίζονται επάνω σε εμφυτεύματα.

Κινητές Αποκαταστάσεις
Οι ολικές οδοντοστοιχίες ή κοινώς «μασέλες» είναι κατασκευές οι οποίες χρησιμοποιούνται, όταν λείπουν όλα τα δόντια στην άνω ή στην κάτω γνάθο ή και στις δύο. Κατασκευάζονται από ακρυλικό υλικό και είναι εξατομικευμένες, για να εφαρμόζουν και να στηρίζονται μέσα στο στόμα του κάθε ασθενή. Έτσι, ο οδοντίατρος λαμβάνει ένα ειδικό αποτύπωμα της ανατομίας των ούλων του ασθενή και με βάση αυτό κατασκευάζεται η οδοντοστοιχία. Επειδή η οδοντοστοιχία εφαρμόζει τέλεια στα ούλα και τους μαλακούς ιστούς, «βεντουζάρει» σ’ αυτά, με αποτέλεσμα να συγκρατείται στη θέση της. Η πληθώρα των επιλογών αναφορικά με το μέγεθος, το σχήμα καθώς και το χρώμα των δοντιών των οδοντοστοιχιών μπορεί να καλύψει όλες τις αισθητικές απαιτήσεις.

Ολικές οδοντοστοιχίες άνω και κάτω γνάθου

 

Οι αισθητικές προκλήσεις που έρχονται να αντιμετωπίσουν οι οδοντοστοιχίες δεν περιορίζονται μόνο στα δόντια. Μετά την απώλεια των φυσικών δοντιών, το χείλος και τα μάγουλα μένουν σε μεγάλο βαθμό ανυποστήρικτα. Έτσι, το στόμα «μαζεύει», με αποτέλεσμα να αλλοιώνονται τα φυσικά χαρακτηριστικά του προσώπου. Αυτό, όμως, αντιστρέφεται με τις οδοντοστοιχίες. Συνεπώς, με τις ολικές οδοντοστοιχίες αποκαθίσταται όχι μόνο η μάσηση και η φώνηση αλλά και η συνολική αισθητική του προσώπου.

Οι ολικές οδοντοστοιχίες πρέπει να αφαιρούνται κάποιες ώρες μέσα στην ημέρα, για να καθαρίζονται και για να ξεκουράζονται οι μαλακοί ιστοί.

Οι μερικές οδοντοστοιχίες ή κοινώς «μηχανάκια» είναι κατασκευές οι οποίες χρησιμοποιούνται, όταν λείπουν κάποια δόντια στην άνω ή στην κάτω γνάθο και δεν μπορεί να κατασκευαστεί μια ακίνητη αποκατάσταση, όπως μία γέφυρα. Κατασκευάζονται από ακρυλικό και είναι εξατομικευμένες, για να εφαρμόζουν και να στηρίζονται μέσα στο στόμα του κάθε ασθενή. Έτσι, ο οδοντίατρος λαμβάνει ένα ειδικό αποτύπωμα της ανατομίας των ούλων και των εναπομεινάντων δοντιών του ασθενή και με βάση αυτό κατασκευάζεται η μερική οδοντοστοιχία. Η μερική οδοντοστοιχία «καβαλάει σαν σέλα» τις περιοχές των ούλων, όπου δεν υπάρχουν φυσικά δόντια και συγκρατείται στη θέση της με ειδικά άγκιστρα (γαντζάκια) πάνω σε κάποια από τα φυσικά δόντια. Η πληθώρα των επιλογών αναφορικά με το μέγεθος, το σχήμα καθώς και το χρώμα των δοντιών των οδοντοστοιχιών μπορεί να καλύψει όλες τις αισθητικές απαιτήσεις και να ταιριάξει τα δόντια των οδοντοστοιχιών με τα φυσικά δόντια.

prosthetiki4
Μερική οδοντοστοιχία της κάτω γνάθου

 

Όπως και με τις ολικές οδοντοστοιχίες, πρέπει να αφαιρούνται κάποιες ώρες μέσα στην ημέρα, για να καθαρίζονται και για να ξεκουράζονται οι μαλακοί ιστοί.

Πολλές φορές η γνάθος μπορεί να έχει απορροφηθεί τόσο πολύ, ώστε η επιφάνεια των ούλων να μην επαρκεί για τη συγκράτηση της οδοντοστοιχίας. Σ’ αυτήν την περίπτωση μπορούμε να αυξήσουμε τη συγκράτηση της οδοντοστοιχίας με τη βοήθεια εμφυτευμάτων. Για το σκοπό αυτό, συνήθως, στην άνω γνάθο χρειάζονται τέσσερα εμφυτεύματα, ενώ στην κάτω γνάθο χρειάζονται δύο εμφυτεύματα. Η οδοντοστοιχία στο εσωτερικό της έχει ειδικές υποδοχές με τις οποίες κουμπώνει επάνω στα εμφυτεύματα. Έτσι, η οδοντοστοιχία παραμένει σταθερή στη θέση της χωρίς να εκτρέπεται από τη γλώσσα ή κατά τη μάσηση ή την ομιλία.

Λόγω της συγκράτησης της οδοντοστοιχίας από τα εμφυτεύματα, αυτή δεν χρειάζεται να εφαρμόζει ερμητικά στα ούλα (να βεντουζάρει), με αποτέλεσμα η οδοντοστοιχία της άνω γνάθου να μη χρειάζεται να καλύπτει όλο τον ουρανίσκο. Έτσι, τα εμφυτεύματα, εκτός από την αυξημένη συγκράτηση της οδοντοστοιχίας, επιτρέπουν και την κατασκευή μικρότερων σε όγκο οδοντοστοιχιών που φυσικά είναι πιο ανεκτές από τον ασθενή.

Πάντως, όπως και με τις ολικές οδοντοστοιχίες χωρίς εμφυτεύματα, αυτές πρέπει να αφαιρούνται κάποιες ώρες μέσα στην ημέρα, για να καθαρίζονται και για να ξεκουράζονται οι μαλακοί ιστοί.

Οδοντοστοιχία στην κάτω γνάθο που συγκρατείται με εμφυτεύματα

Οδοντοστοιχία στην κάτω γνάθο που συγκρατείται με εμφυτεύματα

Όλες οι οδοντοστοιχίες (ολικές ή μερικές) πρέπει να αφαιρούνται για κάποιες ώρες μέσα στην ημέρα όχι μόνο, για να ξεκουράζονται οι μαλακοί ιστοί αλλά και για να καθαρίζονται.

Οι τροφές που μπορεί να παγιδευτούν πάνω στις οδοντοστοιχίες μπορούν εύκολα να απομακρυνθούν με καλό ξέπλυμα με νερό. Επειδή, όμως, οι οδοντοστοιχίες αποτελούν μια στέρεη επιφάνεια πάνω στην οποία μπορούν να αποικήσουν διάφορα μικρόβια, καλό είναι, σε καθημερινή βάση, να τις βουρτσίζουμε με ειδική οδοντόβουρτσα και με υγρό σαπούνι. Συμπληρωματικά, υπάρχουν στο εμπόριο και κάποιες αντιμικροβιακές ταμπλέτες που συμβάλλουν στην εξουδετέρωση των μικροβίων που αναπτύσσονται στις οδοντοστοιχίες. Για την ορθή χρήση αυτών των σκευασμάτων συνιστάται να ακολουθούνται οι οδηγίες του κάθε σκευάσματος. Με αυτούς τους τρόπους, παραμένουν καθαρές οι οδοντοστοιχίες και έτσι δεν ερεθίζονται τα ούλα και δεν προκαλούνται μυκητιάσεις.

Επίσης, επειδή οι οδοντοστοιχίες είναι κατασκευασμένες από ακρυλικό, καλό είναι, όταν είναι εκτός στόματος να διατηρούνται σε ένα δοχείο με νερό, για να μην ξεραίνονται.

Τέλος, για όσους έχουν σκυλιά, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι τετράποδοι φίλοι μας τρελαίνονται, για να μασήσουν οδοντοστοιχίες, οπότε οι ασθενείς αυτοί θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί πού τις ακουμπάνε, όταν είναι εκτός στόματος.

Με την πάροδο του χρόνου, περιοχές της γνάθου που δεν έχουν δόντια ατροφούν λόγω της φυσιολογικής διαδικασίας της απορρόφησης του οστού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η μορφολογία των ούλων κάτω από την οδοντοστοιχία να αλλάξει, με αποτέλεσμα να μην εφαρμόζει η οδοντοστοιχία ερμητικά στα ούλα. Έτσι, η οδοντοστοιχία δεν «βεντουζάρει» σωστά στους μαλακούς ιστούς, με αποτέλεσμα να μειώνεται η συγκράτησή της. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, ο οδοντίατρος μπορεί να συμπληρώσει ακρυλικό υλικό επάνω στην οδοντοστοιχία, για να γεμίσει ο κενός χώρος που προκλήθηκε από την απορρόφηση της γνάθου και να εφαρμόσει και πάλι ερμητικά η οδοντοστοιχία στην καινούργια ανατομία της γνάθου. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται αναγόμωση.
Συχνές ερωτήσεις για τις κινητές αποκαταστάσεις

Γιατί χαλαρώνουν οι οδοντοστοιχίες με το πέρασμα του χρόνου;

Τρεις είναι οι κύριοι λόγοι που μπορεί να προκαλέσουν χαλάρωση της οδοντοστοιχίας:

  • Τα άγκιστρα της μερικής οδοντοστοιχίας από τη μεγάλη χρήση, βάζοντας και βγάζοντας την οδοντοστοιχία από το στόμα, μπορεί να χαλαρώσουν και να μην εφαρμόζουν καλά στα δόντια που συγκρατούν την οδοντοστοιχία. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο οδοντίατρος μπορεί να σφίξει τα άγκιστρα, για να εφαρμόσουν καλύτερα.
  • Με την πάροδο του χρόνου, περιοχές της γνάθου που δεν έχουν δόντια ατροφούν λόγω φυσιολογικής διαδικασίας της απορρόφησης του οστού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η μορφολογία των ούλων κάτω από την οδοντοστοιχία να αλλάξει, με αποτέλεσμα να μην εφαρμόζει αυτή ερμητικά στα ούλα. Έτσι, η οδοντοστοιχία δεν «βεντουζάρει» σωστά στους μαλακούς ιστούς, με αποτέλεσμα να μειώνεται η συγκράτησή της. Για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, μπορεί να χρησιμοποιηθούν ειδικές κόλλες για οδοντοστοιχίες (πχ Correga, Fixadent) οι οποίες κολλάνε την οδοντοστοιχία με τους μαλακούς ιστούς (ούλα). Αυτή η λύση, βέβαια, αν και πολύ κοινή, δεν επιλύει την ουσία του προβλήματος. Πιο σωστό είναι να κατασκευαστεί μια καινούρια οδοντοστοιχία που θα εφαρμόζει σωστά, σύμφωνα με την καινούρια ανατομία της περιοχής. Εναλλακτικά, μπορεί ο οδοντίατρος να συμπληρώσει πάνω στην παλιά οδοντοστοιχία ακρυλικό, για να γεμίσει ο κενός χώρος που προκλήθηκε από την απορρόφηση της γνάθου και να εφαρμόσει και πάλι ερμητικά η οδοντοστοιχία στην καινούρια ανατομία της γνάθου. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται αναγόμωση.
prosthetiki8b
  • Μπορεί η γνάθος να έχει απορροφηθεί τόσο πολύ, ώστε η επιφάνεια των ούλων να μην επαρκεί για τη συγκράτηση της οδοντοστοιχίας. Σ’ αυτήν την περίπτωση, η μόνη λύση είναι να αυξήσουμε τη συγκράτησή της οδοντοστοιχίας με τη βοήθεια εμφυτευμάτων.

Πώς μπορεί να αυξηθεί η συγκράτηση των οδοντοστοιχιών;

Δείτε προηγούμενη ερώτηση.

Υπάρχει τρόπος να μην φαίνονται τα άγκιστρα των οδοντοστοιχιών;

Τα άγκιστρα των μερικών οδοντοστοιχιών είναι μεταλλικά και πολλές φορές φαίνονται, όταν οι ασθενείς χαμογελούν, δημιουργώντας αισθητικό πρόβλημα. Για να μειωθεί αυτός ο κίνδυνος, μπορεί κατά την κατασκευή των οδοντοστοιχιών να επενδυθούν τα άγκιστρα με λευκό κεραμικό. Επίσης, αν στα ακριανά δόντια που στηρίζουν τη μερική οδοντοστοιχία τοποθετηθούν στεφάνες (θήκες), τότε αντί για άγκιστρα η οδοντοστοιχία μπορεί να κουμπώνει με έναν σύνδεσμο ακριβείας στα φυσικά δόντια. Ο σύνδεσμος αυτός είναι «αόρατος» αφού ενσωματώνεται μέσα στη στεφάνη.

Αν σπάσει μια οδοντοστοιχία επιδιορθώνεται;

Αν σπάσει μία οδοντοστοιχία, για παράδειγμα από πτώση στο πάτωμα, τότε ο οδοντίατρος μπορεί να την επισκευάσει χωρίς να χρειάζεται η κατασκευή νέας οδοντοστοιχίας. Θα χρειαστεί, όμως, να την κρατήσει για μία ή δύο μέρες. Ομοίως, αν σπάσει ή ξεκολλήσει ένα δόντι από την οδοντοστοιχία, τότε και πάλι ο οδοντίατρος μπορεί να προσαρμόσει ένα νέο δόντι.

Αν έχω μερική οδοντοστοιχία και εξαχθεί ένα δόντι πρέπει να φτιάξω καινούρια οδοντοστοιχία;

Εξαρτάται από τι δόντι είναι αυτό που χάθηκε. Αν είναι ένα δόντι που έπαιζε καθοριστικό ρόλο στη συγκράτηση της μερικής οδοντοστοιχίας, τότε το πιθανότερο είναι ότι πρέπει να κατασκευαστεί μια νέα οδοντοστοιχία. Αν, όμως, το δόντι που χάθηκε δεν συμμετείχε στη στήριξη της οδοντοστοιχίας, τότε, τις περισσότερες φορές, μπορεί να προστεθεί το δόντι που λείπει στην υπάρχουσα οδοντοστοιχία.

Θα τη βολευτώ την οδοντοστοιχία;

Γενικά είναι κατανοητό ότι η οδοντοστοιχία είναι όχι μόνο ένα ξένο σώμα αλλά και ένα σχετικά ογκώδες σώμα το οποίο τοποθετείται μέσα στο στόμα του ασθενή. Απαραίτητη, λοιπόν, προϋπόθεση, για να βολευτεί κανείς μία οδοντοστοιχία είναι να μην είναι αρνητικά προκατειλημμένος για το γεγονός ότι θα φορέσει οδοντοστοιχία. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όπου η οδοντοστοιχία από κατασκευαστικής πλευράς και εφαρμογής και συγκράτησης είναι άψογη και ο ασθενής δεν τη βολεύεται για ψυχολογικούς λόγους. Επίσης, επειδή στην αρχή η οδοντοστοιχία είναι ένα ξένο σώμα μέσα στο στόμα, ο ασθενής πρέπει να της «δώσει» λίγο χρόνο, μέχρι να τη συνηθίσει. Πρέπει, όμως, να αναφέρει στον οδοντίατρο αμέσως αν υπάρχει κάποια περιοχή της οδοντοστοιχίας που ενοχλεί, διότι ο οδοντίατρος μπορεί, τις περισσότερες φορές, να το διορθώσει και να ανακουφιστεί ο ασθενής. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, διότι, συνήθως, αν η οδοντοστοιχία «χτυπάει» κάπου, αυτό θα διατηρηθεί μέχρις ότου παρέμβει ο οδοντίατρος.

Υπάρχουν βέβαια και περιπτώσεις όπου η εκτεταμένη απορρόφηση της γνάθου δεν επιτρέπει την ιδανική συγκράτηση της οδοντοστοιχίας. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις η κατάσταση μπορεί να αλλάξει προς όφελος του ασθενούς, αν ενισχυθεί η συγκράτηση με τη βοήθεια εμφυτευμάτων. Αυτές τις περιπτώσεις ο οδοντίατρος μπορεί να τις υποψιαστεί από την ενδελεχή κλινική εξέταση που προηγείται της κατασκευής της οδοντοστοιχίας και έτσι να ενημερώσει εγκαίρως τον ασθενή.

Ακίνητες αποκαταστάσεις
Πολλές φορές, όταν έχει καταστραφεί ένα δόντι σε μεγάλη έκταση είτε από κάποιο κάταγμα είτε από τερηδόνα η αποκατάσταση με μία έμφραξη (σφράγισμα) ή ένα επένθετο είναι αδύνατη. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις η αποκατάσταση μπορεί να γίνει με μια στεφάνη (θήκη). Έτσι, το δόντι παρασκευάζεται (τροχίζεται) κατάλληλα και μετά λαμβάνεται αποτύπωμα. Με βάση το αποτύπωμα αυτό, ο τεχνίτης κατασκευάζει τη στεφάνη η οποία συγκολλάται μόνιμα στο δόντι με ειδική κονία. Η κατασκευή της στεφάνης γίνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε το δόντι με τη στεφάνη να προσομοιάζει σε μέγεθος και σχήμα στο αρχικό δόντι, πριν αυτό καταστραφεί.

prosthetiki7
Παρασκευή δοντιού για τοποθέτηση στεφάνης

 

Η στεφάνη αυτή μπορεί να έχει εσωτερικά ένα μεταλλικό σκελετό ο οποίος είναι επενδυμένος εξωτερικά με πορσελάνη (μεταλλοκεραμική) ή να είναι εξ ολοκλήρου από πορσελάνη (ολοκεραμική). Ομοίως, μία στεφάνη μπορεί να κατασκευαστεί με τα ίδια υλικά και επάνω σε ένα εμφύτευμα.

prosthetiki8
Ολοκεραμικές στεφάνες

 

Σήμερα, η πρόοδος της τεχνολογίας έχει εξελίξει εντυπωσιακά τις τεχνικές κατασκευής και την εμφάνιση της πορσελάνης. Η μεγάλη αντοχή της καθώς και η δυνατότητα επιλογής συγκεκριμένης απόχρωσης ή ακόμα και συνδυασμού περισσότερων αποχρώσεων μπορεί να οδηγήσει σε ένα αποτέλεσμα που ικανοποιεί ακόμα και τον πιο απαιτητικό αισθητικά ασθενή.

prosthetiki9
Δυνατότητα επιλογής ακριβούς απόχρωσης

 

Είναι, επίσης, σημαντικό, ο ασθενής να γνωρίζει ότι η κάλυψη ενός δοντιού με μια στεφάνη δεν τον προστατεύει από την περιοδοντική νόσο ή από την εμφάνιση τερηδόνας στο όριο της στεφάνης με το δόντι. Συνεπώς, μετά την τοποθέτηση της στεφάνης ο ασθενής οφείλει να ακολουθεί όλες τις οδηγίες στοματικής υγιεινής (οδοντόβουρτσα, νήμα), όπως στα φυσικά δόντια και να κάνει επανελέγχους.

Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι σε κάποιες περιπτώσεις η καταστροφή του δοντιού είναι αρκετά εκτεταμένη, ώστε η οδοντική ουσία που παραμένει να μην επαρκεί για να συγκρατήσει τη στεφάνη. Τότε ο οδοντίατρος οδηγείται, όταν αυτό είναι εφικτό, στην κατασκευή πρώτα ενός χυτού άξονα. Ο άξονας αυτός εισέρχεται στο εσωτερικό της ρίζας του δοντιού και εξέχει τόσο όσο χρειάζεται, για να συγκρατήσει τη στεφάνη. Στη συνέχεια, η στεφάνη τοποθετείται πάνω από τον άξονα. Βέβαια, απαραίτητη προϋπόθεση, για να φτιαχτεί ο άξονας, είναι να έχει γίνει πρώτα ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση) στο δόντι.

Περιστατικό

Πολλές φορές, όταν έχουν χαθεί ένα ή περισσότερα δόντια, αυτά μπορούν να αποκατασταθούν με μία μόνιμα κολλημένη στο στόμα γέφυρα. Βασική προϋπόθεση είναι να υπάρχουν δόντια εκατέρωθεν του κενού χώρου τα οποία είναι γερά και έχουν αρκετή στήριξη, προκειμένου να αντέξουν τις επιπλέον δυνάμεις που θα τους ασκηθούν ως στηρίγματα της γέφυρας. Έτσι, τα όμορα (διπλανά) δόντια παρασκευάζονται (τροχίζονται) κατάλληλα και μετά λαμβάνεται αποτύπωμα. Με βάση το αποτύπωμα αυτό, ο τεχνίτης κατασκευάζει τη γέφυρα η οποία συγκολλάται μόνιμα στα δόντια με ειδική κονία. Η κατασκευή της γέφυρας γίνεται με τέτοιο τρόπο, ώστε τα δόντια της γέφυρας να προσομοιάζουν σε μέγεθος και σχήμα στα δόντια που αντικαθιστούν. Παράλληλα, γίνεται προσπάθεια τα «κρεμαστά» δόντια να φαίνονται ότι αναδύονται μέσα από τα ούλα, ώστε να δίνεται η εντύπωση ότι πρόκειται για φυσικά δόντια. Η γέφυρα αυτή μπορεί να έχει εσωτερικά ένα μεταλλικό σκελετό ο οποίος είναι επενδυμένος εξωτερικά με πορσελάνη (μεταλλοκεραμική) ή να είναι εξ ολοκλήρου από πορσελάνη (ολοκεραμική). Ομοίως, μία γέφυρα μπορεί να κατασκευαστεί με τα ίδια υλικά και επάνω σε εμφυτεύματα, διότι δεν είναι απαραίτητο για κάθε δόντι που λείπει να τοποθετείται ένα εμφύτευμα.

Σήμερα, η πρόοδος της τεχνολογίας έχει εξελίξει εντυπωσιακά τις τεχνικές κατασκευής και την εμφάνιση της πορσελάνης. Η μεγάλη αντοχή της καθώς και η δυνατότητα επιλογής συγκεκριμένης απόχρωσης ή ακόμα και συνδυασμού περισσότερων αποχρώσεων μπορεί να οδηγήσει σ’ ένα αποτέλεσμα που ικανοποιεί ακόμα και τον πιο απαιτητικό αισθητικά ασθενή.


Περιστατικό 1

Περιστατικό 2

Παρόλη την αυξημένη αντοχή της πορσελάνης, όταν κατασκευάζονται εκτεταμένες γέφυρες σε όλο το στόμα ή όταν ο ασθενής τρίζει ή σφίγγει (βρυγμός) ασυναίσθητα τα δόντια του, τότε κατασκευάζεται ένας ακρυλικός διαφανής νάρθηκας που φοράει ο ασθενής κατά τη διάρκεια του ύπνου, για να προστατέψει την πορσελάνη από πιθανά μικροκατάγματα.

prosthetiki14

Νάρθηκας

 

Είναι, επίσης, σημαντικό, ο ασθενής να γνωρίζει ότι η κάλυψη των δοντιών με μια γέφυρα δεν τα προστατεύει από την περιοδοντική νόσο ή από την εμφάνιση τερηδόνας στο όριο της γέφυρας με τα δόντια. Συνεπώς, μετά την τοποθέτηση της γέφυρας ο ασθενής οφείλει να ακολουθεί όλες τις οδηγίες στοματικής υγιεινής (οδοντόβουρτσα, νήμα) όπως στα φυσικά δόντια. Επιπλέον, επειδή τροφές μπορεί να παγιδεύονται κάτω από τα κρεμαστά δόντια, ο ασθενής πρέπει να καθαρίζει τις περιοχές αυτές με μεσοδόντια βουρτσάκια ή με super-floss. Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνά τους επανελέγχους.

Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι υπάρχουν περιπτώσεις όπου κάποια από τα δόντια που θα αποτελέσουν στηρίγματα της γέφυρας έχουν καταστραφεί αρκετά, ώστε η οδοντική ουσία που παραμένει να μην επαρκεί, για να συγκρατήσει τη γέφυρα. Τότε ο οδοντίατρος οδηγείται, όταν αυτό είναι εφικτό, στην κατασκευή πρώτα ενός χυτού άξονα. Ο άξονας αυτός εισέρχεται στο εσωτερικό της ρίζας του δοντιού και εξέχει τόσο όσο χρειάζεται, για να συγκρατήσει τη γέφυρα. Στη συνέχεια η γέφυρα τοποθετείται πάνω από τον άξονα. Βέβαια, απαραίτητη προϋπόθεση, για να φτιαχτεί ο άξονας είναι να έχει γίνει πρώτα ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση) στο δόντι.

Ενδοδοντική θεραπεία δεν χρειάζεται να προηγείται κάθε φορά που ένα δόντι τροχίζεται, για να στηρίξει μία γέφυρα. Παρόλα αυτά υπάρχουν αρκετές οδοντιατρικές σχολές που το υιοθετούν συστηματικά από φόβο μήπως με το τρόχισμα τα δόντια αποκτήσουν ευαισθησία-πόνο ή τα δόντια νεκρωθούν οπότε μετά θα πρέπει να γίνει ενδοδοντική θεραπεία και να επαναληφθεί η κατασκευή της γέφυρας.

Οι όψεις είναι κατασκευές οι οποίες έχουν ως στόχο την αισθητική βελτίωση της εικόνας ενός δοντιού. Στις όψεις το επίμαχο δόντι δεν παρασκευάζεται γύρω-γύρω, όπως σε μια στεφάνη (θήκη). Αντίθετα, τροχίζεται πολύ συντηρητικά έως και καθόλου μόνο η μπροστινή πλευρά του. Στη συνέχεια, λαμβάνεται αποτύπωμα το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή στο εργαστήριο της όψης. Η όψη είναι μια λεπτή φλοίδα από πορσελάνη ή σύνθετη ρητίνη (όπως το «λευκό σφράγισμα») η οποία στη συνέχεια συγκολλάται μόνιμα στο μερικώς τροχισμένο δόντι.

Σήμερα, η πρόοδος της τεχνολογίας έχει εξελίξει εντυπωσιακά τις τεχνικές κατασκευής και την εμφάνιση της πορσελάνης και των σύνθετων ρητινών. Η μεγάλη αντοχή τους καθώς και η δυνατότητα επιλογής συγκεκριμένης απόχρωσης ή ακόμα και συνδυασμού περισσοτέρων αποχρώσεων μπορεί να οδηγήσει σ’ ένα αποτέλεσμα που ικανοποιεί ακόμα και τον πιο απαιτητικό αισθητικά ασθενή.

opseis
Όψεις στα δύο άνω μπροστινά δόντια

 

Έτσι, δόντια που είναι λίγο σπασμένα, ή δεν έχουν φυσιολογικό σχήμα ή έχουν κάποια δυσχρωμία μπορούν να επωφεληθούν από μία όψη. Ακόμα, τοποθετώντας όψεις και σε γειτονικά δόντια μπορεί να βελτιωθεί συνολικά το χαμόγελο του ασθενή. Κενά μεταξύ των δοντιών μπορούν να κλείσουν, το σχήμα των δοντιών μπορεί να βελτιωθεί και να γίνει πιο συμμετρικό, ενώ χρωματικές διαφοροποιήσεις μεταξύ των δοντιών μπορούν να εξαλειφθούν.

Συχνές ερωτήσεις για τις ακίνητες αποκαταστάσεις

Να διαλέξω μεταλλοκεραμικές ή ολοκεραμικές στεφάνες/γέφυρες;

Και οι δύο επιλογές μπορούν να οδηγήσουν σε ένα εξαιρετικό αισθητικά αποτέλεσμα. Παρόλα αυτά, στις ολοκεραμικές αποκαταστάσεις η απουσία του μεταλλικού σκελετού που μπορεί ελαφρά να φεγγίζει κάτω από την πορσελάνη και να «εμποδίζει» τη διάχυση του φωτός από τη «διαφανή» πορσελάνη προσδίδουν σ’ αυτές μια αισθητική υπεροχή. Από την άλλη όμως, στις ολοκεραμικές, επειδή δεν υπάρχει ο μεταλλικός σκελετός, η πορσελάνη είναι πιο παχιά και «ανυποστήρικτη», με αποτέλεσμα να κινδυνεύει περισσότερο από μικροσπασίματα. Συνεπώς, ένας γενικός κανόνας που χρησιμοποιείται είναι να κατασκευάζονται ολοκεραμικές στα μπροστινά δόντια όπου η αισθητική είναι πολύ σημαντική και στα πίσω δόντια να τοποθετούνται μεταλλοκεραμικές όπου η αντοχή είναι πιο σημαντική.

Πάντως, με την εξέλιξη στην αντοχή και την αισθητική τόσο των μεταλλοκεραμικών όσο και των ολοκεραμικών κατασκευών, ο παραπάνω κανόνας δεν ακολουθείται πλέον με τόση αυστηρότητα. Συνήθως, είναι η διαφορά του κόστους που παίζει μεγαλύτερο ρόλο στην τελική επιλογή του ασθενή.

Όταν έχει χαθεί κάποιο δόντι να βάλω γέφυρα ή εμφύτευμα;

Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα δεν είναι πάντα εύκολη και εξαρτάται από την κάθε περίπτωση χωριστά. Αν τα όμορα φυσικά δόντια που θα στηρίξουν τη γέφυρα είναι ακέραια, τότε καλό είναι να προτιμάται η αποκατάσταση με ένα εμφύτευμα, για να μην τροχιστούν τα δόντια. Αυτό θα τα εξασθένιζε και θα τα έκανε πιο επιρρεπή σε τερηδόνα στο όριο της γέφυρας με το δόντι. Επιπρόσθετα, η στοματική υγιεινή είναι πιο εύκολη γύρω από ένα εμφύτευμα παρά γύρω από μια γέφυρα. Έτσι, παρά το μεγαλύτερο αρχικά κόστος του εμφυτεύματος, μακροπρόθεσμα μπορεί να αποδειχθεί μια συμφέρουσα επένδυση. Αν όμως στα όμορα δόντια τοποθετηθούν για κάποιο άλλο λόγο στεφάνες (θήκες) τότε, αν τα δόντια αυτά έχουν καλή στήριξη, θα μπορούσε να τοποθετηθεί μία γέφυρα.

Όσο είναι τροχισμένα τα δόντια και μέχρι να φτιαχτεί η στεφάνη/γέφυρα τι μπαίνει πάνω στα δόντια;

Ένα τροχισμένο δόντι δεν πρέπει ποτέ να μένει ακάλυπτο, μέχρι να συγκολληθεί η τελική-μόνιμη αποκατάσταση για τους εξής λόγους:

1) το τροχισμένο δόντι είναι εκτεθειμένο στα διάφορα ερεθίσματα και μπορεί να προκληθεί πόνος ή ακόμα και νέκρωση του δοντιού οπότε θα χρειαστεί ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση)

2) το τροχισμένο δόντι είναι πιο επιρρεπές στο να τερηδονιστεί

3) το τροχισμένο δόντι είναι αδύναμο και μπορεί να σπάσει κατά τη μάσηση

4) το τροχισμένο δόντι δημιουργεί προβλήματα στη μάσηση και στη σύγκλειση

5) το τροχισμένο δόντι μπορεί να παγιδεύει τροφές και να εμποδίζει την ορθή στοματική υγιεινή της περιοχής και

6) το τροχισμένο δόντι μπορεί να δημιουργήσει αισθητικά προβλήματα, ιδιαίτερα αν πρόκειται για μπροστινό δόντι

Για όλους τους παραπάνω λόγους, αφού τροχιστεί ένα δόντι, κατασκευάζεται μια μεταβατική (προσωρινή) ακρυλική αποκατάσταση η οποία προσομοιάζει, κατά το δυνατό, στην τελική αποκατάσταση.

Χρειάζεται ένα δόντι να απονευρωθεί, όταν θα στηρίξει μία θήκη ή γέφυρα;

Ενδοδοντική θεραπεία δεν χρειάζεται να προηγείται κάθε φορά που ένα δόντι τροχίζεται, για να στηρίξει μία στεφάνη. Παρόλα αυτά υπάρχουν αρκετές οδοντιατρικές σχολές που το υιοθετούν συστηματικά από φόβο μήπως με το τρόχισμα το δόντι αποκτήσει ευαισθησία-πόνο ή το δόντι νεκρωθεί, οπότε μετά θα πρέπει να γίνει ενδοδοντική θεραπεία και να επαναληφθεί η κατασκευή της θήκης.

Αντίστροφα, υπάρχουν κάποιες οδοντιατρικές σχολές οι οποίες υποστηρίζουν ότι τα απονευρωμένα δόντια και ιδιαίτερα τα πίσω πρέπει να καλύπτονται από μία στεφάνη και όχι από μία έμφραξη (σφράγισμα). Η λογική πίσω από αυτό είναι ότι το δόντι, μετά την απονεύρωση, στεγνώνει και γίνεται πιο εύθρυπτο. Έτσι, η στεφάνη που το περιβάλλει το προστατεύει από πιθανά κατάγματα.

Ρωτήστε τους ειδικούς
Απευθυνθείτε σήμερα σε έναν ειδικό για τη φροντίδα του χαμόγελου σας.